Pripadnici Hrvatskog vijeća obrane i jedinica koje su bile pod njihovom kontrolom označeni su kao počinioci zločina na području Čapljine.
Zaključeno je da su u aprilu 1993. pripadnici HVO-a* odveli muškarce Bošnjake iz općine Čapljina, među kojima su bili i muškarci koji nisu bili pripadnici nijednih oružanih snaga, u kasarnu u Grabovini i Zatvor u Dretelju. (str. 551. Prlić i ostali, tom II)
*Hrvatsko vijeće obrane
S hapšenjima je HVO nastavio krajem juna do sredine jula 1993., a muškarci su zatočavani u “Dretelju”, “Gabeli” i na “Heliodromu”. (str. 553. Prlić i ostali, tom II)
Konstatirano je da je, oko 16. jula 1993., 12 muškaraca Bošnjaka, stanovnika sela Bivolje Brdo, uhapšeno i da je 1998. ekshumirano 12 tijela u blizini napuštenog rudnika boksita u Bivoljem Brdu. (str. 554. Prlić i ostali, tom II)
Sredinom jula 1993. pripadnici HVO-a su izvršili deložiranje i premještanje u “Silos” žena, djece i starijih osoba, stanovnika sela Domanovići. (str. 557. Prlić i ostali, tom II)
Oko 13. jula 1993. dvije mlade žene ubijene su snajperskim hicima dok su se nalazile na glavnoj cesti u selu Domanovići. (str. 558. Prlić i ostali, tom II)
Iz njihovih kuća u selu Bivolje Brdo je sredinom jula 1993. HVO protjerao žene, djecu i starije osobe, od kojih su neki premješteni u “Silos”. (str. 560. Prlić i ostali, tom II)
Zaključeno je da su 14. jula 1993. pripadnici HVO-a ubili nemoćnog i starog muškarca u kući u zaseoku Kevčići u selu Bivolje Brdo. (str. 560. Prlić i ostali, tom II)
Pripadnici HVO-a su iz Počitelja protjerali žene, djecu i starije osobe, Bošnjake, i raselili ih u Bunu, a zatim u Blagaj, oko 13. jula te početkom augusta 1993. (str. 563. Prlić i ostali, tom II)
Snage HVO-a su napale Lokve i srušile kuće Bošnjaka, kao i džamiju u ovom mjestu. (str. 565. Prlić i ostali, tom II)
Pripadnici HVO-a i policije su u augustu i septembru 1993. protjerali i raselili žene, djecu i starije osobe iz grada Čapljine, odveli ih u “Silos” ili na teritorije pod kontrolom ABiH*. (str 569–570. Prlić i ostali, tom II)
*Armije Bosne i Hercegovine
Konstatirano je da su u “Silosu” bili zatočeni žene, djeca i starije osobe, Bošnjaci iz sela Domanovići, Višići, Bivolje Brdo, te iz grada Čapljine. (str. 571. Prlić i ostali, tom II)
Od jula do oktobra 1993., HVO je u “Silosu” u različitom trajanju zatočio muškarce, od kojih neki nisu pripadali nijednim oružanim snagama. (str. 572. Prlić i ostali, tom II)
Žene, djeca i starije osobe iz općine Čapljina odvedeni su na više mjesta, između ostalog u kuće i škole u Sovićima, Tasovčićima i Lokvama, gdje su ih pripadnici policije HVO-a držali u zatočenju tokom različitih vremenskih perioda u okviru operacije protjerivanja koja je u općini Čapljina provedena tokom jula i augusta 1993. godine. (str. 575. Prlić i ostali, tom II)
Pripadnici HVO-a su od kraja jula do početka oktobra 1993. raselili žene, djecu i starije osobe s raznih mjesta zatočenja, između ostalog iz “Silosa”, kuća i jedne škole, na područja pod kontrolom ABiH. (str. 576. Prlić i ostali, tom II)
Zatvor u Dretelju je, dakle, funkcionirao kao zatočenički centar od aprila 1993. do početka oktobra 1993. (str. 12. Prlić i ostali, tom III)
Prvi zatočenici dovedeni su u Zatvor u Dretelju u aprilu 1993. godine, nakon hapšenja pripadnika ABiH na području Čapljine, potom muškarci Bošnjaci zatočeni do početka oktobra 1993., a zatočenici su u talasima dovođeni iz Stoca, Čapljine i Mostara, ali i iz drugih zatočeničkih centara HVO-a. (str. 11. Prlić i ostali, tom III)
Pripadnici ABiH, vojno sposobni muškarci i vojnici HVO-a bošnjačke nacionalnosti hapšeni su u Mostaru i dovođeni u Zatvor u Dretelju počev od 30. juna 1993. (str. 12. Prlić i ostali, tom III)
Prema jednom izvještaju, od 30. juna 1993. do 5. augusta 1993., u Zatvoru u Dretelju bilo je zatočeno više od 2.500 Bošnjaka. (str. 13. Prlić i ostali, tom III)
Utvrđeno je da su se za zatočenje u “Dretelju” koristila najmanje četiri hangara i dva tunela. (str. 16. Prlić i ostali, tom III)
Zaključeno je da su pripadnici HVO-a, za vrijeme velikih vrućina sredinom jula 1993., zatočenike držali zaključane bez hrane i vode, sve dok jedan od njih nije preminuo usljed dehidracije. (str. 26. Prlić i ostali, tom III)
Konstatirano je da je sredinom jula, u vrijeme dok su zatočenici bili zaključani u hangarima, više njih ranjeno mecima koji su izvana prošli kroz metalne stijenke hangara. Nakon pucnjave, ranjenima nije odmah ukazana pomoć, i umrla su najmanje tri zatočenika. (str. 32. Prlić i ostali, tom III)
Jedan zatočenik je početkom augusta pretučen ispred samice u “Dretelju” te je preminuo od zadobijenih ozljeda. (str. 34. Prlić i ostali, tom III)
Još jedan zatočenik je preminuo usljed udaraca drugog zatočenika, Bošnjaka, koji je postupao po naređenju čuvara. (str. 34. Prlić i ostali, tom III)
Osobe zatočene u samicama svakodnevno su prebijane, čak i po nekoliko puta u jednom danu i noći, a pripadnici HVO-a koristili su naročito vrijeme ručka za njihovo maltretiranje i ponižavanje. (str. 35–36. Prlić i ostali, tom III)
Zaključuje se da su, sve vrijeme dok je Zatvor u Dretelju funkcionirao kao zatočenički centar, zatočenici odvođeni u druge zatočeničke centre, te da su, počev od septembra 1993., zatočenici napuštali Zatvor i kasnije odlazili u treće zemlje. (str. 40. Prlić i ostali, tom III)
Zatvor u Gabeli je zvanično osnovan 8. juna 1993., iako je počeo primati zatočenike od aprila 1993. (str. 43. Prlić i ostali, tom III)
U krugu Zatvora u Gabeli nalazilo se 12 hangara, od kojih su tri, a kasnije – s dolaskom zatočenika nakon zatvaranja Zatvora u Dretelju početkom oktobra 1993. – četiri hangara korištena za smještaj zatočenika. (str. 44. Prlić i ostali, tom III)
Muškarci Bošnjaci – pripadnici HVO-a, pripadnici ABiH ili civili –zatvarani su u Zatvoru u Gabeli počev od aprila 1993., i u maju je već bilo zatvoreno oko 1.500 muškaraca. (str. 52. Prlić i ostali, tom II)
Vojno sposobni muškarci Bošnjaci dovođeni su u Zatvor u Gabeli počev od 30. juna 1993. i tokom prvih dana jula 1993., nakon što su uhapšeni u općinama Stolac i Čapljina, dok su dovođeni i zatočenici iz drugih zatočeničkih centara. (str. 53. Prlić i ostali, tom III)
Od juna do oktobra 1993. zatočenici u Zatvoru u Gabeli su tučeni, premlaćivani i vrijeđani. (str. 63–67. Prlić i ostali, tom III)
Utvrđeno je da su dvojica zatočenika u “Gabeli” ubijena iz vatrenog oružja. (str. 68–70. Prlić i ostali, tom III)
Zaključeno je da je u decembru 1993. iz Zatvora u Gabeli više stotina zatočenika pušteno na slobodu pod uslovom da odu u treće zemlje. (str. 74–75. Prlić i ostali, tom III)