Gornji Vakuf

Napetosti izmedju HVO-a i ABiH u Gornjem Vakufu došle su do izražaja 6. januara 1993., nakon što su HVO i pripadnici HOS-a stavili pod svoju kontrolu jednu bošnjačku školu u Gornjem Vakufu i na nju istakli hrvatsku zastavu. Jedan vojnik ABiH-a pokušao je ukloniti zastavu, međutim u tome ga je spriječio vojnik HVO-a zapucavši prema njemu.

(para. 333-334. Prlić i ostali, tom II, str. 80-81)

Dana 11. i 12. januara 1993., nastupile su otvorene borbe između HVO-a i ABiH u opštini Gornji Vakuf, konkretno u gradu Gornjem Vakufu, i u selima Duša, Uzričje, Ždrimci i Hrasnica. I pored potpisivanja više sporazuma o prekidu vatre, sukobi su se idućih dana nastavili u čitavoj općini, a u njima su učestvovale i srpske snage.

(para. 336. Prlić i ostali, tom II, str. 81)

Nakon odbijanja ABiH ultimatuma HVO-a o subordinaciji i stavljanju pod kontrolu HVO-a, u zoru 18. januara 1993. počeo je napad HVO-a na Gornji Vakuf sa pozicija HVO-a iz grada Prozora i prevoja na Makljenu, a snage HVO-a su došle iz Tomislavgrada, Livna i iz drugih gradova u Hercegovini.

(para. 339, 341, 347. Prlić i ostali, tom II, str. 82, 83, 84)

Nakon napada HVO-a 18. januara 1993., grad Gornji Vakuf je gorio i bošnjački dio grada je bio mjestimično teško razoren. U napadu su korišteni tenkovi, artiljerija, rakete i pokretni protivavionski topovi.

(para. 348, 352. Prlić i ostali, tom II, str. 85)

HVO je 18. januara 1993. ujutro napao i granatirao selo Duša iz pravca Mačkovca, a napad su vodili vojnici HVO-a i Hrvatske vojske (HV).

(para. 358. Prlić i ostali, tom II, str. 86)

Jedna od granata koje je ispalio HVO je pogodila kuću u kojoj je poginulo sedam ljudi, među kojima troje djece, koji su se tu sklonili i nisu učestvovali u borbama.

(para. 663. Prlić i ostali, tom III, str. 167)

Tokom napada na selo Duša život je izgubilo više stanovnika koji nisu učestvovali u borbama, a bošnjačke kuće su uništene. Nakon uspostave kontrole nad selom, žene, djeca, starije ili nemoćne osobe su držane prvo u jednoj, a potom u drugoj kući u selu Paloč, da bi ih u februaru 1993. UNPROFOR odveo u Gornji Vakuf.

(para. 368, 410. Prlić i ostali, tom II, str. 89, 98)

Istog dana, 18. januara 1993., HVO je granatirao naselje Hrasnicu, kuće su uništene i oštećene, a po ulasku vojnika, mještani su pozvani da se predaju.

(para. 369, 373. Prlić i ostali, tom II, str. 89, 90–91)

Nakon napada na selo, HVO je raselio i zatočio uhapšene žene, djecu i starije osobe, i to na više različitih mjesta, među kojima su fabrika namještaja u Trnovači i kuće u Hrasnici i Trnovači. Poslije puštanja na slobodu, neki zatočenici nisu mogli da se vrate u svoje domove u Hrasnici, jer su bili uništeni.

(para. 427. Prlić i ostali, tom II, str. 102)

Vojnici HVO-a su 19. januara 1993. okupirali selo Uzričje, a tokom napada su granatama uništene bošnjačke kuće.

(para. 347, 379. Prlić i ostali, tom II, str. 91–92)

HVO je, kako je zaključeno, bošnjačke stanovnike Uzričja držao zatočene u selu, počev od 19. januara 1993. Tokom približno mjesec i po dana, okupljene u nekoliko kuća, prinuđavao ih je da poštuju policijski sat, a neke stanovnike su tokom zatočenja tukli ili su im prijetili.

(para. 446, 449-450. Prlić i ostali, tom II, str. 106–107)

Pripadnici HVO-a su krali imovinu i palili kuće u vlasništvu Bošnjaka u selu Ždrimci nakon napada 18. januara 1993. i ulaska u ovo mjesto, a tokom samog napada određeni broj kuća uništen je artiljerijskom vatrom HVO-a.

(para. 381, 387, 456-457, 460. Prlić i ostali, tom II, str. 92, 93, 108-109)

Svi naoružani muškarci u selu Ždrimci, kao i sve žene i djeca, uhapšeni su i razmješteni u dvije ili tri kuće u selu, koje su bile pod nadzorom HVO-a., a po puštanju na slobodu su bili prinuđeni da odu iz sela, budući da su izgubili svoje kuće koje su spaljene ili uništene.

(para. 461, 467, 468. Prlić i ostali, tom II, str. 109–110)

U Fabrici namještaja u Trnovači je u januaru 1993. bilo zatočeno 40 do 60 muškaraca Bošnjaka iz Duše, Uzričja, Paloča i Bistrice. Neki od njih su premlaćivani ili su trpjeli zlostavljanja od strane vojnika HVO-a dok su bili zatvoreni 15-ak dana. Ti muškarci su razmijenjeni ili premješteni.

(para. 485, 487. Prlić i ostali, tom II, str. 115)

Dio civila iz Hrasnice je bio zatočen u školi u Trnovači tokom približno 15 dana, nakon čega ih je HVO oslobodio i naredio da odu na teritoriju pod kontrolom ABiH.

(para. 846. Prlić i ostali, tom III, str. 223)