U napadu na civilno stanovništvo na području Gacka učestvovali su pripadnici Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske (MUP RS), konkretno Stanice javne bezbjednosti (SJB) Gacko*, pripadnici Užičkog korpusa Jugoslovenske narodne armije (JNA) i pripadnici srpskih paravojnih formacija okarakterisanih u presudama kao “Beli orlovi“, dok je u presudi u predmetu “Krajišnik“ navedeno da su pojedine zločine činili pripadnici paravojne jediniice “Crvene beretke“. U presudama se sve ove jedinice i formacije nazivaju “srpske snage“.
*u nekim presudama se umjesto pripadnici SJB-a koriste termini poput “srpski milicioneri“, “stanica milicije“ i slično.
Početkom 1992., srpski rezervisti, policija (koja je tada već bila isključivo srpska) i pripadnici TO-a srpske nacionalnosti podigli su barikade u Gacku. Nasilje nad nesrbima počelo je u martu 1992., kada su pripadnici lokalne srpske paravojne jedinice* uhapsili, a potom i ubili, dva muškarca bošnjačke nacionalnosti. (para. 655. Krajišnik, str. 239.) (para. 1202. Stanišić i Župljanin, tom I, str. 389.)
*ne navodi se o kojoj paravojnoj formaciji je riječ.
Jedinice „Belih orlova“ patrolirale su Gackom, opremljene artiljerijom i pješadijskim naoružanjem, u saradnji sa lokalnom JNA. Pripadnici Belih orlova tukli su Bošnjake i pljačkali njihovu imovinu, a vlasti uopće nisu reagovale. Također, kuće, prodavnice i poslovni objekti Bošnjaka su paljeni, a Bošnjaci su zastrašivani i nasumičnim pucanjem po bošnjačkim selima i po džamiji u Gacku (para. 655. Krajišnik, str. 239) (para. 1203, 1238. Stanišić i Župljanin, tom I, str. 390, 402)
Do aprila 1992., Gacko je bilo potpuno pod kontrolom vojske, a policajci, kao i direktori lokalnih preduzeća, fabrika i doma zdravlja koji su bili bošnjačke nacionalnosti otpušteni su i zamijenjeni Srbima (para. 1204, 1239. Stanišić i Župljanin, tom I, str. 390, 402) (para. 655. Krajišnik, str. 239)
Gacko je blokirano i okruženo kontrolnim punktovima na svim putevima. Bošnjacima kretanje nije bilo potpuno zabranjeno, ali su ih zaustavljali, maltretirali i zlostavljali. (para. 1205, 1239. Stanišić i Župljanin, tom I, str. 391, 402)
Proizvoljna ubistva, hapšenja, zatočavanja, krađa i uništavanje, predstavljali su napad na civilno stanovništvo, identifikovano kao gatački Bošnjaci. (para. 1241. Stanišić i Župljanin, tom I, str. 403.)
Više od 130 Bošnjaka – žena, djece i staraca, koji su čekali na evakuaciju iz općine, ubijeno je dana 17. juna 1992., tokom napada na Fazlagića Kulu. , a najmanje 270 Bošnjaka i Hrvata zatočeno je na šest lokacija širom Gacka. (para. 1210, 1241. Stanišić i Župljanin, tom I, str. 392, 403.), (para. 657, 659. Krajišnik, str. 240, 241.)
Hapšenja su izvođena bez ikakvog zakonskog utemeljenja i na diskriminatornoj osnovi. (para. 1248. Stanišić i Župljanin, tom I, str. 404.)
Već od aprila 1992. godine, bosanski Srbi, uključujući paravojne grupe aktivne u toj općini, u zatočeništvu su uglavnom držali osobe bošnjačke i hrvatske nacionalnosti na najmanje šest lokacija. *
– *u pošti u Avtovcu, u SJB-u Gacko, u kasarni Avtovac, u Fazlagića Kuli, u termoelektrani i u samačkom hotelu termoelektrane Gacko . (para. 656. Krajišnik, str. 240.)
Stražari srpske nacionalnosti, uključujući pripadnike gatačke milicije, prilikom hapšenja i zatočavanja oduzimali su zatočenicima dragocjenosti. (para. 1237. Stanišić i Župljanin, tom I, str. 402)
Zatočenici su redovno tučeni, uključujući i kundacima pušaka, pendrecima i flašama, mučeni, nanosene su im teške fizičke i duševne patnje. (para. 659. Krajišnik, str. 241) (para. 1230, 1235, 1246. Stanišić i Župljanin, tom I, str. 400, 401, 404.)
U SJB Gacko, pripadnici “Crvenih beretki“ silovali su jednu žensku osobu, a zatočenici su bili seksualno ponižavani. (para. 1235. Stanišić i Župljanin, tom I, str. 401.)
U julu 1992., stražari i njihov komandir u zgradi SJB-a ustrijelili su i ubili pet zatočenika u prisustvu drugih zatočenika. (para.656, 718. Krajišnik, str. 240, 264.), (para. 1235. Stanišić i Župljanin, tom I, str. 401.)
13. avgusta 1992., desetak zatočenika, koji su bili zatvoreni u zgradi SJB Gacko, pripadnici gatačke policije odvezli su do jednog mosta u blizini Kotline, gdje su ustrijeljeni i ubijeni. (para. 1232. Stanišić i Župljanin, tom I, str. 400.-401.)
Zatočenici u zgradi SJB-a Gacko držani su u nehumanim uslovima – bez dovoljno hrane, vode i sanitarnih čvorova. (para. 1234. Stanišić i Župljanin, tom I, str. 401.)
Dvojica Bošnjaka ubijena su u hotelu elektrane u Gacku. (para. 1229. Stanišić i Župljanin, tom I, str. 399.)
Dvojica zatočenih Bošnjaka ubijena su tokom prevoženja za Bileću (para. 1229. Stanišić i Župljanin, tom I, str. 399-400.)
Bošnjaci i Hrvati u Gacku su raseljavani protiv svoje volje, pljačkana je njihova imovina, uništavani vjerski objekti. (para. 815. Krajišnik, str. 294.) (para. 1238. Stanišić i Župljanin, tom I, str. 402)
Žrtve zločina nisu aktivno učestvovale u neprijateljstvima., (para. 1240. Stanišić i Župljanin, tom I, str. 402–403.)
U junu i julu 1992. veliki broj Bošnjaka i Hrvata je otišao iz te općine, a žene, djeca i starci su prebačeni u obližnje općine ili u Makedoniju. (para 658. Krajišnik, str. 241.)
Dio stanovnika gatačkih sela je u ljeto 1992. pobjeglo prema Borču, te su zarobljeni u Ulogu i smještena u tamošnju školu, nakon čega su prebačeni u srednju školu u Kalinoviku. (para. 23. Kunarac i ostali, str. 14)
U julu 1992., srpske snage u julu 1992. godine digle u vazduh gradsku džamiju u Gacku. Minaret je srušen, a zidovi oštećeni (para. 1238. Stanišić i Župljanin, tom I, str. 402)