Regija

HERCEGOVINA

Činjenice koje je Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju (MKSJ) utvrdio za regiju Hercegovina nađene su u pet presuda u predmetima protiv Zdravka Mucića, Hazima Delića, Esada Landže i Zejnila Delalića, zatim Sefera Halilovića, potom Mladena Naletilića i Vinka Martinovića, kao i Vojislava Šešelja te Jadranka Prlića, Brune Stojića, Slobodana Praljka, Milivoja Petkovića, Valentina Ćorića i Berislava Pušića.

Zločini počinjeni u ovoj regiji datiraju od aprila 1992., kada su konstatirane pljačke, ali i granatiranje Mostara i Konjica do sredine aprila 1994., kada su posljednji zatočenici pušteni iz “Heliodroma” i kada je okončana opsada grada Mostara.

Žrtve zločina su bili civili bošnjačke, hrvatske i srpske nacionalnosti, ali i vojnici Bošnjaci, dok su među počiniocima bili pripadnici vojnih formacija Hrvatskog vijeća obrane (HVO) i jedinica pod njihovom kontrolom, Armije Bosne i Hercegovine (ABiH) te srpskih paravojnih formacija. Navodi se u presudama da su u pojedinim općinama bile prisutne snage Hrvatske vojske (HV) i da su nekad čak pružale HVO-u pomoć u napadima, kao i da su snage Jugoslovenske narodne armije (JNA) i Vojske Republike Srpske (VRS) granatirale Mostar 1992. godine.

Zbog specifične situacije koja je vladala u samom Mostaru od maja od aprila 1993., ovaj grad je detaljnije obrađen, kao i snajperski incidenti koji su konstatirani u samom gradu.

Namjera sažetaka utvrđenih činjenica je tačno prenošenje zaključaka sudskih vijeća, koji nekada i zbog prevoda mogu biti različiti u jezičkom i smislu korištenja različitih termina, kao što su “srpske snage”, “hrvatske snage”, “bošnjačke snage”, a pod kojima se podrazumijeva vojska, policija, paravojne formacije ili civili koje su te snage naoružale.

Iako su se snage ABiH i HVO-a borile protiv snaga VRS-a tokom cijelog rata od 1992. do 1995., zločini koje tretira presuda u predmetu Mucić i ostali obuhvata samo period 1992. na području Konjica.

Od proljeća 1993. do aprila 1994. u Hercegovini je trajao sukob između ABiH i HVO-a, sa izuzetkom Prozora, gdje su borbe vođene i u oktobru 1992. godine.

Reference na činjenična utvrđenja iz presuda prikazane su odgovarajućim rednim brojevima paragrafa iz tih presuda (koji su identični i u originalnim presudama na engleskom jeziku i u prevodima tih presuda), kao i brojevima stranica iz prevoda presuda (koje mogu, ali ne moraju odgovarati brojevima stranica u originalnoj verziji na engleskom jeziku).

Sve navedene činjenice odnose na pravosnažno utvrđene činjenice, a reference na presude odnose na prvostepene presude, s obzirom da je u njima utvrđivano činjenično stanje. Tekst će se referisati na drugostepene presude, samo ukoliko je u njima izmijenjeno relevantno činjenično stanje utvrđeno od strane prvostepenog vijeća.

Pokreni video

Lokacije

Ova baza sadrži više od 250 činjenica koje su sudski utvrđene na području Konjica, Mostara, Prozora, Jablanice, Ljubuškog, Stoca, Čapljine i Širokog Brijega.

Konjic
Mostar
Prozor
Jablanica
Ljubuški
Stolac
Čapljina
Široki Brijeg

U haškim presudama je obrađeno 12 snajperskih incidenata u kojima su stradali djeca i građani, na ulici i u svojim kućama, te vatrogasci, a utvrđeno je da je snajperska vatra otvarana s položaja Hrvatskog vijeća obrane (HVO) na brdu Stotina i ostalih lokacija u zapadnom Mostaru. Snajperski hici obrađeni u presudi Prliću i ostalima su prouzrokovali smrt ili ranjavanje stanovnika istočnog Mostara između 3. juna 1993. i 2. februara 1994. godine.