Nevesinje

Pokreni video

U haškim presudama za Nevesinje, koriste se termini “srpske snage“ i “srpski vojnici“, ali nije definisano da li se pod tim misli na vojnu ili policijsku formaciju, izuzev što se među tim snagama spominju “šešeljevci“, dok je za pojedine zločine utvrđena odgovornost paravojnih jedinica*, Nevesinske brigade Vojske Republike Srpske (VRS) te pripadnika Minisitarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske (MUP RS) 

*među paravojnim formacijama se navode “Beli Orlovi“ i “Crvene beretke“. 

U Nevesinju je u junu 1992. ubijeno više od 50 Bošnjaka, granatirana su sela na području općine, te hotimično oštećivani ili razarani vjerski spomenici. (para. 673. Krajišnik, str. 245.)

Civili, pretežno bošnjačke nacionalnosti, bili su zatočeni u više zatočeničkih centara*, a njihove kuće proizvoljno su pretresane, dok su većinu žena i djece – zatočenih u podrumu toplane u Kilavcima, nakon što isti nisu dobijali hranu i vodu, pa su majke morale davati djeci urin da ne dehidriraju – u junu ubili srpski vojnici. (para. 670-671, 784. Krajišnik, str. 244-245, 285. Krajišnik)

*osim u podrumu toplane u Kilavcima, srpske vlasti su u Nevesinju 1992. godine civile, pretežno bošnjačke nacionalnosti, držale zatočene u Gornjem Rakitnom i u fabrici i radionici alata, koje su činile jedan zatočenički centar.

Žene i djeca, zatočeni u toplani u Kilavcima od 26. do 30. juna 1992., mučeni su i prema njima je okrutno postupano od strane pripadnika “Crvenih beretki“. (para. 219. tač. e. Šešelj, str. 62.)

Muškarci Bošnjaci su, također, u junu 1992., bili zatočeni u policijskoj stanici u Nevesinju, gdje su ih srpske snage, među kojima su bili pripadnici MUP-a i “Crvenih beretki“, tukle i mučile (para. 671. Krajišnik, str. 245) (para. 219. tač.g. Šešelj, str. 62)

Srpske snage, među kojima su pripadnici “Belih orlova“, mučili su i okrutno postupali prema 12 zatočenika u školi u Zijemlju od 26. juna 1992. (para. 219. tač. f. Šešelj, str. 62.)

16. juna 1992. srpski vojnici* su, u gradu Nevesinju, iz vatrenog oružja ubili muškarca bošnjačke nacionalnosti u njegovom domu. (para. 669, 718. Krajišnik, str. 244, 264.)

*nije navedeno kojoj su jedinici pripadali, niti u nastavku gdje se pominju “srpski vojnici“

U selu Presjeka ubijeno je 16 staraca Bošnjaka koji su 22. juna 1992. bježali tokom napada srpskih snaga na to selo, a navodi se da ih je ubio lokalni Srbin. (para. 670, 718, Krajišnik, str. 244, 264.)

Srpski vojnici su 25. juna 1992., ili približno tog datuma, ubili oko 27 muškarca Bošnjaka iz Presjeke i Kljune u Dubravici. (para. 718. Krajišnik, str. 264.) (para. 219. tač. b. Šešelj, str. 61)

Najmanje sedmero djece i nekoliko žena bošnjačke nacionalnosti, zatočenih u podrumu toplane u Kilavcima, približno 25. juna 1992. su “srpski vojnici“ ubili i zakopali u jamu u Lipovači. (para. 670, 718. Krajišnik, str. 244-245, 264-265.)

Utvrđena su ubistva mještana sela Gornja Bijenja, Postoljani i Kljuna i ženske osobe u selu Presjeka, tokom napada na njihova sela u junu 1992.* (para. 219. tač.a. Šešelj, str. 61.)

*ne navodi se tačan broj ubijenih.

Najmanje šest mještana sela Hrušta, Luka i Kljuna, zatočenih u školi u Zijemlju, oko 27. juna 1992. je ubijeno. (para. 219. tač. d. Šešelj, str. 62.)

U proljeće i ljeto 1992., više muslimanskih i katoličkih spomenika u općini Nevesinje, uključujući tri džamije u gradu Nevesinju i džamiju u Kljuni, teško je oštećeno ili razoreno vatrom i eksplozivom. Stara džamija u Odžaku je već u septembru 1991. gotovo potpuno razorena granatiranjem i eksplozivom (para. 672. Krajišnik, str. 245.)