Busovača

Pokreni video

Presude u Haškom tribunalu su, kao počinioce zločina u Busovači, označili Hrvatsko vijeće obrane (HVO).

Nakon ultimatuma od 20. januara 1993., HVO je napao općinu Busovača 25. januara 1993. i incident na kontrolnom punktu kod Kaćuna je iskoristio kao izgovor. U napadu su učestvovali artiljerija i pješadija i time je započeo obrazac prema kojem su izvođeni napadi na tom području, čiji je cilj bio da se bošnjačko stanovništvo ukloni ili pokori. (str. 181. Kordić i Čerkez)

Vojnici HVO-a su 27. januara 1993. ušli u mjesto Očehnići, uhapsili vojno sposobne muškarce i odveli su ih u zatvor u Kaoniku, gdje su ostali zatočeni sve do februara. Tokom zatočenja su bili podvrgnuti mnogobrojnim zlostavljanjima. (str. 194. Blaškić)

Sela Lončari, Merdani i Putiš, sjeverno od Busovače, napadnuta su u januaru 1993. (str. 219. Kordić i Čerkez)

Logor “Kaonik“ se nalazio u nekadašnjoj kasarni Jugoslovenske narodne armije (JNA) u Busovači, koja je uglavnom bila korištena kao magacin oružja, a sam zatvor u Kaoniku činila su dva skladišta koja su se nalazila stotinjak metara od ulaza u logor. (str. 57–58. Aleksovski)

Svi ti zatočenici su bili Bošnjaci i, uglavnom, civili. Većinu ljudi su pripadnici HVO-a uhapsili dok su bili kod kuće i u nemogućnosti da se brane, a tačan broj zatočenih nije utvrđen. (str. 60. Aleksovski)

Prvi period zatočeništva trajao je 15 dana – od 25. januara do 8. februara 1993. – kada su Bošnjaci razmijenjeni za 30-ak hrvatskih zarobljenika iz Kaćuna. (str. 59. Aleksovski)

Drugi talas hapšenja trajao je od 14. aprila do oko 20. aprila 1993. Neki Bošnjaci su odvedeni direktno u logor “Kaonik“, a drugi prvo pritvoreni u Domu kulture u Vitezu. (str. 59. Aleksovski)

Zatočeni su bili izloženi zlostavljanju, kako fizičkom, tako i psihološkom, odvođeni su da kopaju rovove, dok su uslovi u logoru bili loši. (str. 54. i 77. Aleksovski), (str. 260. Kordić i Čerkez)

Vojnici HVO-a su sredinom aprila 1993. prodrli u mjesto Lončari, uhapsili 25 osoba i odveli ih u logor “Kaonik“, a bošnjačke kuće su zapaljene. Također su zapaljeni stambeni objekti u selima Jelinak i Putiš, a 10-ak osoba se od tada smatra nestalim. (str. 193–194. Blaškić), (str. 219. Kordić i Čerkez)

Tri mjeseca nakon prvog napada, pripadnici Vojne policije su prodrli u Očehniće, kada je ubijeno najmanje pet civila, više ih je ranjeno, a stambeni objekti Bošnjaka su zapaljeni. (str. 195. Blaškić), (str. 219. Kordić i Čerkez)